Pas disa vitesh të rritjes së vogël, emetimet globale të dioksidit të karbonit të kapur nga nxehtësia përjetuan kërcimin e tyre më të madh në shtatë vjet, duke shkurajuar shkencëtarët.
Emetimet botërore të dioksidit të karbonit vlerësohen të jenë rritur 2.7 për qind nga 2017 në 2018, sipas tre studimeve të publikuara të mërkurën nga Projekti Global i Karbonit, një bashkëpunim ndërkombëtar shkencor i akademikëve, qeverive dhe industrisë që përcillin emetimet e gazrave serrë, transmeton lajmi.
Llogaritjet, të shpallura gjatë negociatave për të vënë në fuqi marrëveshjen e klimës së Parisit 2015, vënë disa nga qëllimet e marrëveshjes historike pothuajse jashtë arritjes, thanë shkencëtarët.
“Ky është një lajm i tmerrshëm,” tha Andrew Jones, bashkë-drejtor i Climate Interactive, i cili modelon emetimet e gazrave serrë dhe temperaturat, por nuk ishte pjesë e hulumtimit. “Çdo vit që vonojmë veprim serioz të klimës, qëllimet e Parisit bëhen të vështira për t’u takuar”.
Studimet përfunduan se këtë vit bota do të shpërthejë 40.9 miliardë ton dioksid karboni, nga 39.8 miliardë ton vitin e kaluar. Margjina e gabimit është rreth një pikë përqindjeje në të dyja anët.
Projekti Global i Karbonit përdor raportet e qeverisë dhe të industrisë për të dalë me shifrat përfundimtare të emisionit për 2017 dhe parashikimet për 2018 bazuar në katër ndotësit më të mëdhenj: Kina, Shtetet e Bashkuara, India dhe Bashkimi Europian.
SHBA-ja, e cila kishte ulur ndjeshëm ndotjen e karbonit, tregoi një rritje të ndjeshme të emisioneve – 2.5 përqind më shumë – për herë të parë që nga 2013. Kina, emituesi më i madh i karbonit në botë, ka parë rritjen më të madhe që nga viti 2011: 4.6 përqind.
Autori kryesor i studimit Corinne Le Quere, një studiues i ndryshimeve klimatike në Universitetin e Anglisë Lindore, tha se rritja është një “kontroll i realitetit” i habitshëm pas disa vitesh të rritjeve më të vogla të emisionit. Por ajo gjithashtu nuk mendon se bota do të kthehet në rritjen edhe më të madhe të parë nga 2003 në 2008. Ajo beson se faktorët e pazakontë janë në lojë këtë vit.
Për SHBA, ishte një kombinim i një verë të nxehtë dhe dimrit të ftohtë që kërkonte më shumë energji elektrike për ngrohje dhe ftohje. Për Kinën, kjo ishte një stimul ekonomik që shtyu prodhimin e thëngjillit, tha Le Quere.
John Reilly, bashkëdrejtues i Programit të Përbashkët MIT për Shkencën dhe Politikën e Ndryshimit Global, tha se rezultatet nuk janë shumë befasuese, sepse lëndët djegëse fosile ende përbëjnë 81 për qind të përdorimit të energjisë në botë. Djegia e qymyrit, naftës dhe gazit çlirojnë dioksid karboni, që ngroh Tokën. Reilly, i cili nuk ishte pjesë e studimit, e vlerësoi atë si mbresëlënëse, përcjell lajmi.net.
Kryetari i projektit Global Carbon Rob Jackson, një shkencëtar klimatik i Universitetit Stanford, tha se ai ishte i dekurajuar.
Marrëveshja e Parisit përcaktoi dy qëllime. Qëllimi afatgjatë do të kufizonte ngrohjen globale jo më shumë se 1.8 gradë, me një qëllim më ambicioz të kufizimit të ngrohjes në 0.9 gradë nga tani.
Trendi është i tillë që bota do të duhet të jetë me fat për të mbajtur ngrohjen në 1.8 gradë, e lëre më poshtë objektivin më të ulët, tha Le Quere.
Kina shtoi emetimet e saj në 11.4 miliard ton, ndërsa SHBA u hodh në një hije nën 6 miliard ton. Bashkimi Europian shpërtheu 3.9 miliardë ton dhe India u rrit në 2.9 miliardë ton. Në përgjithësi, bota po hedh rreth 1.300 tonë dioksid karboni në ajër çdo sekondë.
Përdorimi i qymyrit – emituesi më i madh i karbonit – po rritet. Dhe ndërsa vendet po përdorin më shumë lëndë djegëse të rinovueshme dhe duke u përpjekur të zvogëlojnë karbonin nga prodhimi i energjisë elektrike, emetimet nga makinat dhe avionët po rriten në mënyrë të vazhdueshme, tha Le Quere.
Emetimet globale të dioksidit të karbonit janë rritur 55 për qind në 20 vitet e fundit, tregojnë llogaritjet. Në të njëjtën kohë, Toka është ngrohur mesatarisht rreth dy të tretat e një niveli, sipas Administrimit Kombëtar të Oqeanisë dhe Atmosferës së SHBA.