Koronavirusi tashmë ka prekur pothuajse gjithë globin.
Covid-19 doli në fund të vitit 2019, por tashmë ka shenja se mund të duhet një kohë e gjatë që disa pacientë të fitojnë shëndet të plotë.
Koha e rikuperimit si fillim varet nga sa do të sëmureni. Disa njerëz do ta mundin sëmundjen shpejt, por tek të tjerë ajo mund të shkaktojë probleme të qëndrueshme.
Mosha, gjinia dhe problemet e tjera shëndetësore, rrisin rrezikun për t’u sëmurë rëndë nga Covid-19.
Po sikur të kem vetëm simptoma të buta?
Shumica e njerëzve që infektohen me Covid-19 do të zhvillojnë vetëm simptomat kryesore: një kollë ose ethe. Por ata mund të përjetojnë dhimbje trupi, lodhje, dhimbje fytit dhe koke.
Kolla fillimisht është e thatë, por disa njerëz fillojnë të nxjerrin me anë të kollës mukozën që përmban qeliza të vdekura të mushkërive të dëmtuara nga virusi.
Këto simptoma trajtohen me pushim në shtrat, shumë lëngje dhe lehtësim të dhimbjes me paracetamol apo medikamente të tjera të sugjeruara nga mjekët.
Ethet duhet të qetësohen në më pak se një javë, megjithëse kolla mund të zgjasë. Një analizë e Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), thotë se duhen mesatarisht dy javë për tu rikuperuar kur simptomat janë të buta.
Po sikur të kem simptoma më serioze?
Sëmundja mund të bëhet shumë më serioze për disa. Kjo ka tendencë të ndodhë rreth ditës së shtatë dhe të 10’të në infeksion.
Transformimi mund të jetë i papritur. Frymëmarrja bëhet e vështirë dhe mushkëritë acarohen. Kjo për shkak se megjithëse sistemi imunitar i trupit po përpiqet të luftojë dhe trupi pëson dëme kolaterale.
Disa njerëz do t’u duhet të jenë në spital për terapinë e oksigjenit.
Sarah Jarvis thotë: “Gulçimi mund të marrë ca kohë të konsiderueshme për t’u përmirësuar.” Ajo thotë se mund të duhen dy deri në tetë javë për t’u rikuperuar.
Po sikur të kem nevojë për kujdes intensiv?
Dr. Alison Pittard, Dekan i Fakultetit të Mjekësisë Intensive të Kujdesit, thotë se mund të duhen 12 deri në 18 muaj për t’u rikthyer në gjendje normale pas kujdesit intensiv.
Kalimi i një kohe të gjatë në një shtrat spitalor çon në humbje të masës së muskujve. Pacientët do të jenë të dobët dhe muskujt do të marrin kohë për t’u forcuar. Disa njerëz do të kenë nevojë për fizioterapi për të ecur përsëri.
Për shkak të asaj që kalon trupi në ICU, ekziston edhe mundësia e deliriumit dhe çrregullimeve psikologjike.
“Duket se ka një element që i shtohet kësaj sëmundjeje: lodhja virale është padyshim një faktor i madh”,- thotë Paul Tëose, fizioterapist i kujdesit kritik në Bordin e Shëndetit të Cardiff dhe Universitetit Vale.
Megjithatë, është e vështirë të përgjithësohet. Disa njerëz kalojnë periudha relativisht të shkurtra nën kujdes kritik, ndërsa të tjerët qëndrojnë me ventilator frymëmarrjeje për javë të tëra.
A do të ndikojë koronavirusi në shëndetin tim afatgjatë?
“Ka vërtet të dhëna të mira që, edhe pesë vjet pas kësaj, njerëzit mund të kenë vështirësi të vazhdueshme fizike dhe psikologjike,” thotë z. Tëose.
Dr. James Gill, një mjek i përgjithshëm dhe pedagog në Shkollën Mjekësore Ëarëick, thotë se njerëzit gjithashtu kanë nevojë për mbështetje të shëndetit mendor për të mbështetur shërimin.
Ekziston mundësia që edhe disa raste të buta mund të shkaktojnë probleme shëndetësore afatgjata, siç është lodhja.
A mund ta marr përsëri Covid-19?
Ka pasur shumë spekulime, por pak prova, se sa i qëndrueshëm është imuniteti. Nëse pacientët kanë luftuar me sukses virusin, ata duhet të kenë krijuar një sistem imunitar.
Pyetja rreth imunitetit është thelbësore për të kuptuar nëse njerëzit mund të infektohen përsëri dhe sa efektive mund të jetë një vaksinë.